Historie

Historisch gebied rond de kerk van Veenhuizen

Dat het gebied rond de Veenhuizerkerk historisch van betekenis is, is met de vondst van de fundering van de middeleeuwse kerk uit het begin van de14e eeuw nog eens bevestigd.

De kerk van 1862 is voor de oudere bewonders van Veenhuizen nog bekend. De sloop van de kerk zou een peulenschil zijn als je de toenmalige aannemer mocht geloven. De kerk bleek echter veel steviger in elkaar te steken. De sloop kostte minstens 10 staalkabels. Dat ze de grafzerken verwijderd hebben zonder mr. Belonje te waarschuwen, die reeds in de dertiger jaren een inventarisatie van de grafzerken had gemaakt, is treurig. De meeste grafzerken lagen echter onder de banken en de vlonders. Toen die verwijderd waren had Belonje zijn werkzaamheden van vroeger kunnen afmaken, maar hij heeft de kans niet gehad.

De klok uit 1460 heeft sinds 1983 gelukkig weer een luid-functie. Het kerkhof herbergt de geschiedenis van families in Veenhuizen en de oorlogsgraven geven aan dat de oorlog ‘40-‘45 niet aan Veenhuizen is voorbij gegaan. Op 2 juli 1940 is een Engelse bommenwerper geland op een stuk weiland ongeveer 50 meter van de Kerkweg en tussen Kerkweg 9 en 11. Na de landing is de bommenwerper ontploft en zijn de drie bemanningsleden omgekomen. Op 3 juli zijn ze begraven.

Tot 1965 was Veenhuizen een praalgraf rijk. Toen ze de ‘praal’ hebben overgebracht naar de plek waar het nu staat is het een beeld geworden en een grafkelder in de tuin van de kerk. Door Hans Dekker is er in 2016 weer een prachtig bovenstuk op de grafkelder gezet. Nu nog een mogelijkheid bedenken om het praal-gedeelte en de grafkelder met elkaar te verbinden.

Vlakbij het terrein zijn nog twee gemeentelijke monumenten.

De eerste is de brug van rode baksteen met aan weerszijden een metalen leuning, wit geschilderd. De balusters zijn van gietijzer.

De tweede is Kerkweg 28 de voormalige school en onderwijzerswoning. Het bouwjaar van de onderwijzerswoning is 1889 en de school is gebouwd in 1892. De school heeft gefunctioneerd tot 1934.